بی شک کتاب خواندن با صدای بلند از روزی که کودک تان را از زایشگاه به خانه می آورید تا زمانی که خانه را ترک می کند، بهترین هدیه ای است که می توانید به او ارزانی دارید. پژوهشگران کودک بر این باورند که خواندن کتاب با صدای بلند بهترین و آسان ترین روش برای تبدیل کودکان به کتاب خوانانی همیشگی است و برای کودکتان نیز به اندازه ی شما لذت بخش است.
کودکی که روزش سرشار از گوش دادن به نواهای موزون و داستان های هیجان انگیز است، با عشق به کتاب و مطالعه بزرگ می شود و کودکی که عاشق کتاب است، شوق یادگیری خواندن را دارد. برای شکوفایی این حس در کودکان تان، راهنمایی های زیر می توانند مفید افتند. از بخش هایی که برای شما و کودک تان سودمند است استفاده کنید و نظرات تان را آزادانه برای ما بنویسید.
کجا بخوانیم:
به جز محل های همیشگی برای خواندن کتاب مانند نیمکت، صندلی راحت، تخت خواب کودک، به محل های دیگر اشاره می کنیم:
- زیر سایه ی یک درخت، در پارک.
- همیشه کتابی را در ماشین برای مسافرت های طولانی و یا روزهای پر ترافیک نگه دارید.
- در خانه، پتویی را برای کتاب خواندن، روی زمین پهن کنید.
- از قوه ی تخیل خود استفاده کنید، کم و بیش تمام اتاق های خانه گوشه ی جالبی برای خواندن کتاب دارند.
کی بخوانیم:
- از زمانی که کودک شما در گهواره است، شروع کنید. کتاب خواندن سبب می شود کودک پرسر و صدا ی تان آرام و کودک آرام تان سرگرم شود. برای شما نیز اثرات قابل توجهی دارد و لحظاتی ارزشمند برای شما و کودک تان به وجود می آورد.
- حتی پس از این که کودک تان خواندن را یاد گرفت، به خواندن ادامه دهید. کودک تان از شنیدن داستان هایی که هنوز خواندن آن ها برایش آسان نیست، لذت می برد. نوجوانان نیز از شنیدن داستان های مورد علاقه ی بزرگ تر ها لذت می برند.
- هر روز زمان مشخصی را به خواندن کتاب برای کودک تان اختصاص دهید. قبل از رفتن به مدرسه، زمان خواب بعد از ظهر، یا قبل از خواب شب بهترین زمان ها هستند، ولی شما می توانید هر زمانی را که احساس می کنید کودک تان آمادگی دارد نیز انتخاب کنید.
- زمانی که خانواده دور هم جمع شده اند از فرصت استفاده کنید، برای نمونه، زمان صبحانه یا شام. از کودک تان بخواهید زمانی که شما سرگرم کشیدن شام هستید، او با صدای بلند برای همه کتاب بخواند. و یا شما برای همه روزنامه را هنگام صرف صبحانه بلند بخوانید.
- به واکنش های کودکان تان دقت کنید. اگر آن ها خسته باشند، شاید بهتر باشد خواندن را به زمانی موکول کنید که تمرکز بیشتری دارند و به انجام فعالیت دیگری بپردازید.
چه بخوانیم:
- هر چه در اختیار دارید، بخوانید. کتاب، مجله و روزنامه برای خواندن با صدای بلند بسیار مناسب هستند. همچنین علائم جاده ای، فهرست غذا، کاتالوگ های پستی، تابلو های تبلیغاتی، جعبه های حبوبات و غذاها و بسیاری از مواردی که در زندگی روزمره به آن ها بر می خوریم.
- شعرهای کودکانه یا شعرهای قدیمی برای خواندن با صدای بلند بسیار مناسب هستند چرا که دارای آواهای پایه ای زبان هستند. کودکان کوچک تر دوست دارند برخی از بیت ها را با شما هم خوانی کنند.
- برای کودکان کوچک تر کتاب های داستان مصور اتنخاب کنید که ساده، روشن و رنگارنگ هستند.
- وقتی به خم و چم کار وارد شدید، در هنگام خواندن داستان خلاق باشید، نام کودک تان را بر روی قهرمان داستان بگذارید، قصه ی خودتان را بسازید.
- کتاب های گوناگون انتخاب کنید. از کتاب های قدیمی گرفته تا داستان های جدید، همه را برای کودک تان بخوانید.
- گاهی کتاب هایی را بخوانید که دور از ذهن کودک تان است، ولی اگر به جای علاقه مند کردن آن ها را خسته می کند، خواندنش را به زمان دیگری موکول کنید.
- روزنامه ها معمولاً صفحه هایی را به داستان هایی اختصاص می دهند که برای بلند خواندن مناسب هستند، از داستان های خبری تا ستون راهنمایی، از نامه به سردبیر تا لطیفه ها و شرح تصاویر.
- شعر یکی از بهترین گزینه ها برای بلندخوانی است. وزن و آهنگ توجه کودکان را جلب می کند.
- انعطاف پذیر باشید. اگر کودک شما از کتابی که می خوانید خوشش نمی آید، کتاب را کنار بگذارید و کتاب دیگری برایش بخوانید. از او بپرسید تا کتاب مورد علاقه اش را پیدا کنید.
چگونه بخوانیم:
- بهتر است پیش از این که کتابی را با صدای بلند بخوانید، یک بار آن را مرور کنید.
- این که یاد بگیرید چگونه از خواندن کتاب با صدای بلند لذت ببرید، زمان می برد. برای کودک تان هم چگونگی لذت بردن از شنیدن داستان، نیازمند گذشت زمان است.
- مطمئن شوید کودک تان جایی نشسته که صفحات کتاب را به خوبی می بیند، به ویژه اگر کتاب مصور است. البته بعضی از بچه ها دوست ندارند جایی بنشینند و به داستان گوش بدهند و ترجیح می دهند به آرامی بازی کنند یا نقاشی بکشند و هم زمان به داستان گوش دهند.
- به کودک تان برای تمرکز بر داستان و دنبال کردن آن فرصت دهید و بعد از خواندن نیز اجازه دهید تا در مورد داستان حرف بزند.
- در حالی که کتاب را می خوانید، کودک تان را تشویق کنید که قسمتی از متن را بخواند، تصاویر را شرح دهد یا حدس بزند که چه اتفاقی خواهد افتاد. نقش ها را با هیجان به همراه او اجرا کنید.
- انتظار پرسش های بسیار را از کودکان به ویژه کوچکترها داشته باشید. برای پاسخ دادن به پرسش های آن ها تا آنجا که لازم است زمان بگذارید.
- کودکان حس کامل شدن را دوست دارند. داستان را تمام کنید یا آن را در جای مناسبی مثل پایان یک فصل متوقف کنید.
- حتی بعد از این که کودک تان به مدرسه رفت، خواندن با صدای بلند را ادامه دهید. برای لذت بردن و استفاده از مزیت های خواندن سنی وجود ندارد.
- نوجوانان از خواندن داستان با صدای بلند برای خواهر یا برادر کوچکتر خود لذت می برند. شما نیز می توانید اشتیاق به خواندن را در آن ها با خواندن بخش های کوتاهی از کتاب یا مقاله هایی که برایشان جالب است، بالا ببرید.